Πνευματικά άνθη Μεγάλου Βασιλείου

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ 11
Α. ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ 15
1. Το φως του Ευαγγελίου 15
2. Η τήρηση των εντολών 16
3. Η θεία διδασκαλία 17
4. Αναγκαίες προϋποθέσεις 17

Β. ΑΓΑΠΗ 19
1. Η προς τον Θεόν αγάπη 19
2. Ανέξοδη ευλάβεια 19
3. Έλλειψη αγάπης και συμπάθειας 20
4. Κοσμική και πνευματική αγάπη 21

Γ. ΑΓΙΟΙ 22
1. Το παράδειγμα των Αγίων 22
2. Η αγιότητα προσελκύει τους ανθρώπους 23

Δ. ΙΕΡΩΣΥΝΗ 25
1. Ο άξιος επίσκοπος 25
2. Ο άξιος επίσκοπος αναδεικνύει τον τόπο 26
3. Ενδιαφέρον για την εκλογή επισκόπων 27
4. Προσοχή στην εκλογή επισκόπων 28
5. Ο νοήμων πλοίαρχος 29
6. Ανεπαίσχυντος δούλος του Θεού 30
7. Πνευματική ανωριμότητα 31
8. Με περίσκεψη και αυτογνωσία 32
9. Ο πνευματικός πατέρας 33
10. Ασκητική ζωή 33
11. Ψευδολόγοι 36
12. Ο θησαυρός της υγιούς πίστεως 37
13. Ηγέτες αθλιών ομάδων 38
14. Ο σκοπός των επιτιμίων 40

Ε. ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ 41
1. Η παρουσία του Θεού στην ψυχή μας 41
2. Όταν η ψυχή ποθεί το Θεό 42
3. Η ελπίδα στον Κύριο 43
4. Ο έρως της πίστεως 43
5. Ο τρόπος της εγκράτειας 44
6. Η κλίμακα των αρετών 45
7. Η ταπείνωση που ανυψώνει 46
8. Ο φόβος του Θεού διαφοροποιεί τον άνθρωπο 48
11. Η άσκηση της ευσέβειας 48
12. Κανόνας της κατά Χριστόν διαγωγής 51
13. Ο γαλήνιος νους 52
14. Ο μετεωρισμός του νου 52
15. Νους και βιοτικές μέριμνες 53
16. Τα "ένοικα πάθη" 54
17. Ο Χριστός κατευθύνει τους ευσεβείς 56
18. Η αντιπαλότητα σώματος και ψυχής 57
19. Προϋπόθεση πνευματικής προόδου 57
20. Αναγκαία χειραγωγία 58
21. Το παράδειγμα της μέλισσας 58
22. Συχνή θεία κοινωνία 59
23. Αναγκαία η υπομονή 60
24. Πνευματική αξιοποίηση της νύχτας 60
25. Από την ευχαριστία στη βλασφημία 61
26. "Πρόσεχε σεαυτώ" 62
27. Εξωτερικές και εσωτερικές αμαρτίες 63
28. Όχι στην υποκρισία 64
29. Ο εκ των πειρασμών σάλος 65
30. Η αμαρτωλή συνήθεια 65
31. Μπροστά στο σταυροδρόμι 66
32. Ανάγκη πνευματικής επικοινωνίας 67
33. Πολύτιμη η βοήθεια των φίλων 68
34. Σταθεροί στη γνώμη και την προαίρεση 69
35. Με οδηγό το θέλημα του Θεού 70
36. Χρειάζεται χειραγωγία 71
37. Αξιοποίηση της νυχτερινής ησυχίας 72
38. Ενάρετοι και κοσμική εξουσία 73

ΣΤ. ΝΗΣΤΕΙΑ 74
1. Η νηστεία "συνηλικιώτίς εστι της ανθρωπότητος" 74
2. Το αποτέλεσμα της νηστείας 74
3. Δημιουργός σωφροσύνης 75
4. Η νηστεία νοστιμίζει τα φαγητά 75
5. Νηστεία και πάθη 75
6. Η γαστριμαργία 76

Ζ. ΣΥΚΟΦΑΝΤΙΑ 78
1. Το μεγάλο αμάρτημα 78
2. Απέναντι στις συκοφαντίες 79
3. Η τακτική των ενόχων 80
4. "Σιωπώ από μακροθυμία" 81
5. Το έργο των συκοφαντών 82
6. Η συκοφαντία καταστρέφει την αγάπη 83
7. Οι φιλόνικοι άνθρωποι 85
8. Πανούργος χαρακτήρας 85
9. Το ευμετάβλητο της ανθρώπινης φύσης 86
10. Αδύνατο να αποφύγουμε τις εις βάρος μας διαβολές 87

Η. ΘΥΜΟΣ 88
1. Το πάθος της οργής 88
2. Το πάθος του θυμού 88
3. Πραότητα απέναντι στην οργή 89
4. Απέναντι στον οργίλο 89
5. Λογική και θυμός 90
6. Ο θυμός στην υπηρεσία του καλού 90
7. Διαφέρει ο θυμός από την οργή 91
8. Αποτελέσματα του θυμού 91

Θ. ΦΘΟΝΟΣ 93
1. Το εκούσιο μαρτύριο του φθονερού 93
2. Η συμπεριφορά του φθονερού 93
3. Είδος έχθρας 94
4. Ο φθόνος 95

Ι. ΠΛΟΥΤΟΣ 96
1. Η φύση του πλούτου 96
2. Η απόκτηση των αγαθών 97
3. Ο πλεονέκτης 98
4. Η συμπεριφορά του πλεονέκτη 98
5. Ο πλούτος 99
6. Ο πλούτος να διατίθεται στους φτωχούς 100

ΙΑ. ΘΛΙΨΕΙΣ 102
1. Η αταραξία της ψυχής στα δυσάρεστα 102
2. Από τα λυπηρά στην ευφροσύνη 103
3. Θλίψεις και παρηγορία 103
4. Ο παιδαγωγικός σκοπός των δυσάρεστων 104
5. Μία παραμυθητική επιστολή 106
6. Αντιμετώπιση του πένθους 109
7. Κόποι και συγκομιδή 110
8. Όλα ακολουθούν το δρόμο της φθοράς 112

ΙΒ. ΑΙΡΕΤΙΚΟΙ 114
1. Οι αιρετικοί κατά της Εκκλησίας 114
2. Αναταραχή από τους αιρετικούς 115
3. Το φθοροποιό έργο των αιρετικών 116
4. Οι πολέμιοι της Εκκλησίας 117

ΙΓ. ΦΥΣΗ: ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΘΕΟΥ 119
1. Οι δωρεές του Θεού 119
2. Τα όρια της ευσεβούς σκέψεως 120
3. Ο λόγος του Θεού και οι επιστημονικές θεωρίες 121
4. Ο δρόμος της αναγωγής 122
5. Εκπαιδευτήριο θεογνωσίας 122
6. Η ωραιότητα της φύσης 122

ΙΔ. ΔΙΑΦΟΡΑ ΘΕΜΑΤΑ 126
1. Αγώνας υπέρ της Εκκλησίας 126
2. Αρνητική εικόνα της Εκκλησίας 127
3. "Η γνώση είναι απέραντη" 128
4. Οι αχάριστες ψυχές 128
5. Λείπει το μαρτυρικό φρόνημα 129
6. Δίχως Θεό όλα επιτρέπονται 130
7. Όχι άδικος κριτής 130
8. Στα όρια του παραλογισμού 131
9. Όχι μικροψυχία για τα παρόντα 132
10. Ο προορισμός του ανθρώπου 133
11. Μεταδίδουν το κακό 134
12. Σπινθήρας μέσα στη στάχτη 134
13. "Φεύγε το πολυπρόσωπον ήθος" 135
14. Ο χρόνος της ζωής 136
15. Δημόσιο σχολείο ασέλγειας 136
16. Τους εξαπατά η αθεΐα 137
17. Ανάγκη ομόνοιας και συνεργασίας 138
18. Όλα έρχονται και παρέρχονται 139
19. "Πάντα μένουμε ίδιοι" 140
20. Οι κόλακες 140
21. Η ζωή είναι ευμετάβλητη 141
22. Προϋποθέσεις για γόνιμη συζήτηση 142
23. Διάψευση ελπίδων 143