Μέθεξις Θεού (δεμένο)

Μέσα στο «τυπικό» της ασκητικής ζωής που παρέδωσε ο Όσιος Ιωσήφ ο Ησυχαστής στους υποτακτικούς του και δι’ αυτών στις μετέπειτα Συνοδείες των, ήταν και η κατά μόνας καθημερινή αγρυπνία, η οποία ξεκινούσε με την δύση του ηλίου και διαρκούσε σχεδόν όλη την νύκτα.

Ο μακαριστός Γέροντάς μας, μετά την κοίμηση του Οσίου Ιωσήφ και αφού δημιούργησε δική του Συνοδεία, διετήρησε αυτό το πρόγραμμα ως πάνυ ωφέλιμον. Όταν δε επάνδρωσε τη Μονή Φιλοθέου το τροποποίησε στα μέτρα της κοινοβιακής μοναστηριακής ζωής. Έτσι, μετά την τετράωρη ξεκούραση από την δύση του ηλίου, εγειρόμεθα, έως και σήμερον, για περίπου τρεισήμισι - τέσσερες ώρες, προκειμένου να αγρυπνήσουμε κατά μόνας στα κελλιά μας, και εν συνεχεία να μεταβούμε στο Ναό για τις ακολουθίες του Μεσονυκτικού, Όρθρου και Θείας Λειτουργίας.

Η ώρα αυτή της αγρυπνίας για τον Γέροντα ήταν πολύ ιερή και την ανέμενε με πόθο, με χαρά και πνευματικό έρωτα, όπως στο Άσμα Ασμάτων η νύμφη τον Νυμφίο της· ήταν, θα λέγαμε, το καθημερινό εφαλτήριο της πνευματικής μας πορείας. Αλλά, στο κατά πόσον η αγρυπνία μας θα έχει καρπούς πνευματικούς, συντελεί τα μέγιστα ο πνευματικός αγώνας της ημέρας, αναλόγως της προσοχής και της τηρήσεως της υπακοής του κάθε Μοναχού.

Έτσι, λοιπόν, ο Γέροντας τηρούσε απαρέγκλιτα το πρόγραμμά του το καθημερινό, μη δεχόμενος σε καμία περίπτωση να το αλλάξει ένεκα κάποιας αιτίας, εις βάρος της αγρυπνίας του.

Πολλές φορές, όταν επεσκέπτετο τη Μονή μας κάποιος διακεκριμένος προσκυνητής, μετά το Απόδειπνο ο Γέροντας απεσύρετο διακριτικά και ανέθετε σε άλλους Πατέρες να απασχολήσουν τον επισκέπτη προκειμένου να μην απωλέσει κάτι από αυτόν τον θησαυρό, αυτήν την πνευματική νυκτερινή αναγέννηση.

Όλα αυτά απέβλεπαν στην θεία αγάπη, στον θείο έρωτα που ζούσε ο Γέροντας προς τον ποθούμενον Νυμφίον Χριστόν και την μεταξύ τους σχέση, που είχε αναπτυχθεί από την παιδική του ηλικία έως την οσιακή κοίμησή του. Αυτό άλλωστε εξάγεται και από το ανά χείρας ημερολόγιο, το οποίο διατηρούσε και σημείωνε κάποιες πνευματικές καταστάσεις του για την δική μας ωφέλεια. Κατά την αγρυπνία του, γνωρίζουμε πως ο Γέροντας προσευχόταν πάντα γονατιστός ενώπιον του Εσταυρωμένου και πάντοτε μετά πολλών δακρύων. Αυτό επίσης συνιστούσε προς όλους, μοναχούς και λαϊκούς, προτρέποντάς μας να καλλιεργούμε τα δάκρυα στην προσευχή μας, διότι είναι απαραίτητα για να μαλακώσει η σκληροκαρδία, όπως η βροχή μαλακώνει την άνυδρη και χέρσα γη.

Ως γνωστόν, ήταν και μέγας μύστης και διδάσκαλος της νοεράς-καρδιακής προσευχής, (κυκλοφορεί η διδασκαλία περί της νοεράς προσευχής που μας κληροδότησε) την οποία διδάχθηκε από τον Όσιο Γέροντά του Ιωσήφ τον Ησυχαστή.

Αλλά αυτά ήταν τα προκαταρκτικά στάδια της προσευχής, διότι στην πορεία έπεφτε σε αρπαγή του νοός, σε θείες οπτασίες, αποκαλύψεις και άλλες πνευματικές καταστάσεις τις οποίες ακροθιγώς γνωρίζουμε, καθότι ο Γέροντας ήταν πολύ φειδωλός στο να τα αποκαλύπτει, φοβούμενος την απομείωση της χάριτος και ένεκα της οιήσεως αλλά και ένεκα της παχύτητας του νου των ακροατών του. Γνωρίζουμε πάντως, πως πολλές φορές συνομιλούσε με τον Δεσπότη Χριστό, με την Κυρία Θεοτόκο και τους Αγίους.

Βρισκόμενος στην Αριζόνα μάς ερωτούσε σε τι κατάσταση βρισκόταν το κελλάκι του στη Φιλοθέου, με καταφανή νοσταλγία των τόσων ουρανίων στιγμών που έζησε σ’ αυτό.

Το παρόν πόνημα, «Μέθεξις Θεού», δεν είναι σίγουρα κάτι συνηθισμένο και ίσως κάποιους να τους ξενίσει, αλλά φανερώνει την ευαίσθητη ψυχή του Μακαριστού Γέροντος και την ερωτική σχέση η οποία ανεπτύχθη μετά του Νυμφίου Χριστού, που τόσο πόθησε και εμπόνως μέχρι τέλους αγωνίσθηκε να μεταλαμπαδεύσει στα πνευματικά του παιδιά.

Όπως αναφέρει ο ίδιος σε κάποια ομιλία του, «ζήτησα από τον Χριστό να μου δώσει την θεία Αγάπη Του προκειμένου να μπορώ δι’ αυτής να βοηθήσω τους ανθρώπους». Και εμείς χωρίς να γνωρίζουμε αυτό του το αίτημα, το βιώσαμε, χωρίς να το αξίζουμε, στον μέγιστο βαθμό της Πατρικής του αγάπης.

Ο καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Φιλοθέου,
Αρχιμανδρίτης Νικόδημος,
ανάξιον τέκνον Αγιωτάτου Πατρός.