Καιρός του ποιήσαι

Μητροπολίτης Ναυπάκτου κ. Ιερόθεος

Καιρός του Ποιήσαι

Το βιβλίο Καιρός του ποιήσαι περιλαμβάνει μια σειρά από δέκα ενδιαφέροντα κεφάλαια. Παρά την φαινομενική τους διαφορά τα κείμενα έχουν μεγάλη συνάφεια μεταξύ τους και βοηθούν τον σύγχρονο άνθρωπο να διαπιστώση ποια είναι η στάση της ορθοδόξου εκκλησιαστικής παραδόσεως απέναντι στα διάφορα θρησκευτικά και φιλοσοφικά συστήματα που μας έρχονται από την  Ανατολή και την Δύση. Προβάλλεται η ησυχαστική και νηπτική παράδοση που διαθέτει η  Ορθόδοξη  Εκκλησία και είναι απαραίτητο να εκφρασθή και να βιωθή σήμερα.

Πολύ συνοπτικά αναφέρουμε τι περίπου περιέχουν τα κεφάλαια.

Ανατολικές Θρησκείες και  Ορθόδοξη  Εκκλησία. Γινεται μια εξέταση και ανάλυση όλων των συγχρόνων θρησκευτικών κινήσεων. Παρουσιάζονται τα αίτια της γεννήσεως και της γρήγορης μεταδόσεώς τους καθώς επίσης ποια είναι η στάση της  Ορθοδόξου  Εκκλησίας απέναντι σε αυτές τις θρησκευτικές κινήσεις. Τονίζεται κυρίως η μεγάλη αξία της νηπτικής παραδόσεως που αναπαύει τον άνθρωπο και ότι μόνον μέσα στην  Ορθόδοξη  Εκκλησία ολοκληρώνεται ο άνθρωπος και αναπτύσσεται καθολικά.

Παραδοσιακή Κατήχηση. Με το κείμενο αυτό φαίνεται τι ακριβώς είναι η κατήχηση στην παράδοση της  Εκκλησίας. Θα πρέπει να οδηγή τον άνθρωπο στον φωτισμό του νου και μάλιστα ακόμη υψηλότερα, δηλαδή, στην θέωση. Τονίζεται πως μπορεί αυτή η κατήχηση να πραγματοποιηθή στούς νέους.

Αναζήτηση της κάθαρσης. Γινεται λόγος για το πως οι άγιοι Πατέρες ομιλούν για την κάθαρση και τι εννοούν όταν λένε ότι πρέπει να καθαρισθή η καρδιά.  Οταν καθαρθή η καρδιά του ανθρώπου, τότε ο άνθρωπος γίνεται περισσότερο κοινωνικός, ισορροπημένος και συμπεριφέρεται σωστά μέσα στην κοινωνία.

Νοερά καρδιακή προσευχή. Συμφωνα με την διδασκαλία του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά η νοερά προσευχή είναι ολόκληρη επιστήμη και η βάση της πνευματικής ζωής. Μελετώντας το κεφάλαιο αυτό μαθαίνουμε τον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσεται στην καρδιά η νοερά προσευχή, τούς κινδύνους που δημιουργούνται κατά την διάρκειά της και ό,τι έχει σχέση με την νοερά προσευχή.

Η παιδεία του Θεού. Το θέμα αυτό δείχνει μια πλευρά της πνευματικής ζωής που είναι άγνωστη από πολλούς, αλλά και πολύ κρίσιμη.  Εξηγείται πώς η χάρη του Θεού έρχεται στον άνθρωπο και στην συνέχεια κρύπτεται για να του δώση την δυνατότητα να αποκτήση βαθειά μετάνοια, ταπείνωση και πληρέστερη γνώση Θεού. Περισσότερα στοιχεία για το τι είναι η παιδεία Θεού και πως πρέπει να την δεχόμαστε μπορεί να βρη ο αναγνώστης σε άλλο βιβλίο του συγγραφέα με τίτλο « Το μυστήριο της παιδείας του Θεού».

Εμπειρία θεώσεως (ζωντανή Θεολογία). Τονίζεται ότι η θεολογία είναι κυρίως και προπαντός εμπειρία και ότι σκοπός του ανθρώπου πρέπει να είναι η θέωση.  Υπάρχουν και σήμερα θεόπτες Πατέρες που είναι φορείς της  Ορθοδόξου Παραδόσεως. Γινεται αναφορά στην θεολογία του αγίου Σιλουανού του  Αθωνίτου.

Μαρτυρία του μαρτυρίου. Πρόκειται για εισήγηση σε ιερατικό συνέδριο στην οποία αναφέρεται ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζει η  Εκκλησία τα διάφορα προβλήματα που αναφύονται.  Υπογραμμίζεται η προσωπική εσωτερική στάση μας απέναντι στις δοκιμασίες που έρχονται στην ζωη.  Εξηγείται πώς οι Χριστιανοί συνδέονται με το «ποτήριον του Χριστού» και ότι το ορθόδοξο ήθος είναι σταυρικό.

Μια  Ορθ?δοξη Παρουσία. Παρουσιάζονται οι προσωπικές εντυπώσεις του συγγραφέα από την επίσκεψή του στο Μοναστήρι του αγίου  Ιωάννου του Προδρόμου στο  Έσσεξ  Αγγλίας. Γινεται αναφορά στον Γέροντα της Μονής, Αρχιμανδρίτη Σωφρόνιο, ο οποίος είναι φορεύς της  Ορθοδόξου Παραδόσεως και ζωής, στούς αδελφούς της Μονής, στην καθημερινή ζωη τους, στην ζωη της Μονής την ημέρα της Κυριακής.  Η  Ιερά Μονή, όπως και κάθε ορθόδοξο Μοναστήρι και  Ενορία, στα οποία βιώνεται η ησυχαστική και νηπτική παράδοση της  Εκκλησίας, θεωρείται κέντρο της εκκλησιαστικής ζωής.

Η ποιμαντική καθοδήγηση των μετανοούντων κατά τον Μ. Βασίλειο. Το κείμενο αποτελεί εισήγηση σε ιερατικό Συνέδριο και παρουσιάζει την αξία των ιερών κανόνων και την θέση τους μέσα στην  Εκκλησία με βάση τις κανονικές διατάξεις του Μ. Βασιλείου. Οι ιεροί κανόνες δεν είναι νομικά κείμενα, αλλά αποβλέπουν στην θεραπεία του ανθρώπου, δηλαδή βοηθούν τον άνθρωπο να φθάση από τον σκοτασμό του νου στον φωτισμό. Διασφαλίζουν την ευταξία του σώματος της  Εκκλησίας.

Ο άγιος  Ιερόθεος  Επίσκοπος  Αθηνών. Μεσα από το κείμενο αυτό φαίνεται ποια είναι τα στοιχεία που συγκροτούν και εκφράζουν την αγιότητα. Παρουσιάζεται η μορφη του αγίου  Ιεροθέου, ως μαθητού του  Αποστόλου Παύλου, ως  Ιεράρχου της  Εκκλησίας των  Αθηνών, ως διδασκάλου του αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτου και των πιστών, ως υμνολόγου, ως συγγραφέως.

Ολα τα κείμενα του παρόντος βιβλίου φέρνουν στο φως την νηπτική παράδοση που διαθέτει η  Ορθόδοξη  Εκκλησία. Είναι απαραίτητο και σήμερα, που είναι «καιρός του ποιήσαι», να εκφρασθή και να βιωθή αυτή η Παράδοση διότι αποτελεί το ισχυρότερο φάρμακο που θα προφυλάξη τον  Ορθόδοξο λαο στούς κρίσιμους καιρούς που έρχονται.