ΠΡΟΛΟΓΟΣ
του Επιμελητού Εκδόσεως
Το τρίτο στη σειρά από τα έργα του αείμνηστου Άρχοντος Κωνσταντίνου Πρίγγου που επανεκδίδει η Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος, η «Μουσική Κυψέλη», λόγω του όγκου των μουσικών κειμένων και του ηχητικού υλικού που βρέθηκαν μας υποχρέωσε να το χωρίσουμε σε δύο τόμους. Ο πρώτος τόμος περιλαμβάνει τους ύμνους των εορτών από Ιανουάριο μέχρι και Αύγουστο έχοντας ως παράρτημα τα του Τριωδίου και του Πεντηκοσταρίου. Ο δεύτερος τόμος θα περιέχει τους ύμνους των εορτών από Σεπτέμβριο μέχρι Δεκέμβριο, ακολουθώντας έτσι τη δομή της πρώτης έκδοσης της Μουσικής Κυψέλης του 1852.
Μαζί με τους συνεργάτες μου, Κωνσταντίνο Λανάρα και Δημήτριο Παπαδόπουλο, προσπαθήσαμε να κρατήσουμε την ίδια φιλοσοφία με τα προηγούμενα έργα Αναστασιματάριον και Μεγάλη Εβδομάς, που έτυχαν ενθουσιώδους υποδοχής: να παραδώσουμε ένα χρηστικό εργαλείο του Αναλογίου άρτιο από κάθε πλευρά. Έτσι, καταβάλαμε κι εδώ προσπάθειες
-απαλλαγής του κειμένου από τις ορθογραφικές και λοιπές τυπογραφικές αβλεψίες, που το καθιστούσαν δυσλειτουργικό,
-παρασήμανσης των ρυθμικών μέτρων (εκτός από τα σημεία εκείνα που η χρονική αγωγή θέλει χρόνο ουσιαστικά ελεύθερο),
-τοποθέτησης των κατάλληλων ισοκρατημάτων,
-εμπλουτισμού του έργου με διαφορετικές εκδοχές απόδοσης ύμνων από ηχογραφήσεις του Κωνσταντίνου Πρίγγου (πρόκειται για τους ύμνους που έχουν αρχίγραμμα μπλε χρώματος).
Να σημειωθεί τέλος ότι, ακολουθώντας τη μακρά παράδοση των χειρογράφων, χρησιμοποιούμε κεφάλαιο αρχικό φωνήεν σε μια λέξη όταν είναι ίδιο με το τελευταίο της προηγούμενης.
Θα θέλαμε να τονίσουμε για μια ακόμη φορά ότι η καταγραφή των ηχητικών παραδειγμάτων έχει δύο σκοπούς:
α) να αναδειχθούν οι διαφορετικές αποδόσεις των κλασικών μουσικών θέσεων, φράσεων και ποιοτικών χαρακτήρων, και
β) μέσα από την αναλυτική καταγραφή των φωνητικών ποικιλμάτων και του τρόπου απόδοσης των φράσεων και των μουσικών γραμμών-θέσεων, να διευκολυνθεί το πέρασμά τους αρχικά και στα υπόλοιπα μουσικά κείμενα και, τελικά, η επιστροφή στα κείμενα των Τριών Διδασκάλων και των πρώτων εντύπων εκδόσεων και η επαναφορά του "ιερού ημών μέλος στην αρχική αυτού αφέλειαν και απλότητα, εν η έγκειται το ύψος και το μεγαλείον αυτού". Σε αυτήν τη σκοπιμότητα θεμελιώνουμε το αξιόπρακτο του όλου εγχειρήματος, που έχει ασφαλώς και τα προβλήματά του. Το κυριότερο είναι η ίδια η αναλυτική γραφή, της οποίας προφανώς δεν είμαστε θιασώτες, με όλα τα παρεπόμενά της (λ.χ. οι περί την ορθογραφία διχογνωμίες, αφού είναι δυνατόν εκεί που αποδίδονται ποιοτικά γνωρίσματα του μέλους να υπάρχουν διαφορετικοί τρόποι καταγραφής –πρόβλημα που δε θα υπήρχε εάν ακολουθούσαμε τον κλασικό, πιο συνεπτηγμένο τρόπο γραφής).
Με όλα αυτά, καθώς και με τους δίσκους που συνοδεύουν την έκδοση, πιστεύουμε ότι παραδίδουμε ένα ακόμη έργο όσο το δυνατόν πληρέστερο, ανταποκρινόμενο και στις απαιτήσεις της ψαλτικής πράξης, αλλά και της μουσικής θεωρίας και έρευνας.
Κλείνουμε εκφράζοντας τις θερμές μας, για μια ακόμη φορά ευχαριστίες προς το Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Φαναρίου και Γενικό Διευθυντή της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος κ. Αγαθάγγελο, προς τον π. Λεωνίδη Ψαριανό για την άψογη συνεργασία που μέχρι τώρα έχουμε στο σπουδαίο εγχείρημα της επανέκδοσης των έργων του Κωνσταντίνου Πρίγγου, καθώς και στον αγαπητό φίλο, Μουσικοδιδάσκαλο, Πρωτοψάλτη και Χοράρχη Θεόδωρο Βασιλείου για τον Πρόλογο και το πολύτιμο υλικό που καταθέτει στην παρούσα έκδοση.
Θερμές ευχαριστίες και στους εκλεκτούς φίλους Κωνσταντίνο Ντίνα, Παναγιώτη Κούτρα, Βασίλειο Ζάχαρη και Παναγιώτη Κυρίτση που μας προμήθευσαν με το απαραίτητο υλικό (ηχητικό και έντυπο) εμπλουτίζοντας αυτό που ήδη κατείχαμε, στο Γιώργο Χατζή, δημιουργό του πορτραίτου του Άρχοντα, και στους Ανδρέα Λαναρά και Κωνσταντίνο Θεοχάρη.
Αυτονόητες, τέλος, οι ευχαριστίες και προς όλους τους φιλόμουσους, ιδιαιτέρως δε εκείνους που με τις καλοπροαίρετες υποδείξεις τους μας βοηθούν να κάνουμε το έργο μας αρτιότερο.
Γεώργιος Ν. Κωνσταντίνου
Διδάκτωρ του Τμήματος Μουσικών Σπουδών
του Ιονίου Πανεπιστημίου