Γεροντικόν περί ονείρων και οραμάτων

Η παρούσα έκδοση οφείλεται στη φιλάδελφη αναταπόκριση της μοναστικής μας αδελφότητας σε σχετικές προτροπές πολλών πιστών και εκκλησιαστικών προσώπων.

Πολλοί εν Χριστώ αδελφοί που ζουν μέσα στον κόσμο τις προκλήσεις του άρχοντος του σκότους, υπέβαλαν κατά καιρούς στην ελαχιστότητά μας ερωτήματα και ζητούσαν αγιοπατερική γνήσια πληροφόρηση επάνω σε θέματα πλάνης ονείρων, οραμάτων και οπτασιών.

Εξαιτίας αυτής της αφορμής ασχοληθήκαμε επισταμένα με το θέμα των οραμάτων και των ονείρων μελετώντας τους νηπτικούς πατέρες της «Φιλοκαλίας» και άλλους διακριτικούς και θεοφώτιστους αγίους και γέροντες.

Στα παραπάνω ερωτήματα των πιστών παραθέσαμε τον καθάριο και απλανή αγιοπατερικό λόγο, που τους ανέπαυσε πνευματικά. Με τη σειρά τους μας προέτρεψαν να εκδώσουμε κάτι σχετικό και περιεκτικό για τα οράματα ως άμεσο βοήθημα.

Οι προτροπές αυτές καθώς και η δική μας διαπίστωση ότι επικρατεί παχυλή άγνοια της αγιογραφικής και αγιοπατερικής διδασκαλίας για το θέμα αυτό και παράλληλη έξαρση φαινομένων πλάνης μη πληθώρα ψευδοοραματιστών και ψευδοπροφητών ποικίλης προελεύσεως, μας οδήγησαν σ’ αυτή την έκδοση.

Πράγματι, δεν συναντά κανείς εύκολα σήμερα την σοφή επιφύλαξη και δυσπιστία απέναντι στα οράματα και τα όνειρα που χαρακτήριζε τη ζωή των αγίων πατέρων, ούτε και κατανοείται πλέον από πολλούς ο λόγος του αποστόλου Παύλου ότι «ο σατανάς μετασχηματίζεται εις άγγελον φωτός» (Β’ Κορ. ια’, 14).

Ο διάβολος, κατά τους αγίους πατέρες της Εκκλησίας, προσπαθεί προκειμένου να πλανήσει τον άνθρωπο να μιμηθεί προσποιούμενος τον Θεό, ο Οποίος μέσα στην άπειρη αγάπη του φανερώνει τον πνευματικό ουράνιο κόσμο στους αξίους και αγίους. Έτσι ο διάβολος, όταν ιδίως διακρίνει επιθυμία οραμάτων, παρουσιάζεται με μορφή αγγέλου ή αγίου ή Χριστού ή Παναγίας για να εξαπατήσει και να καταστρέψει ψυχοσωματικά τον άνθρωπο. Εδώ χρειάζεται γνώση των τεχνασμάτων και μεθοδειών του, προσοχή και επιφύλαξη. Αυτός, λοιπόν, είναι ο σκοπός αλλά και το περιεχόμενο του βιβλίου: Η παρουσίαση του τρόπου με τον οποίο θα αποφύγουμε τη διαβολική πλάνη.

Το κινδυνευόμενο στην περίπτωση της πλάνης είναι η αιώνια σωτηρία του ανθρώπου, για την οποία δεν μπορεί να υπάρξει κανένα υλικό αντάλλαγμα, σύμφωνα με το λόγο του Κυρίου.

Η ανεξέλεγκτη παραδοχή ή ενασχόληση με δήθεν αποκαλυπτικά οράματα και όνειρα ευθύνεται για πολλές τραγικές στιγμές της ανθρώπινης ιστορίας και της ιστορίας της Εκκλησίας.

Από τους ψευδοπροφήτες της Παλαιάς Διαθήκης (που ισχυρίζονταν ψευδώς ότι τους στέλνει αποκαλυπτικά όνειρα ο Θεός), τους αρχηγούς και οπαδούς των μεγάλων αιρέσεων στα πρώτα χριστιανικά χρόνια (Σίμων ο Μάγος, Γνωστικοί, Μανιχαίοι, Μεσσαλιανοί, Παυλικιανοί) έως τις νέες χριστιανικές αιρέσεις με τους αρχηγούς τους (Πεντηκοστιανοί, Μορμόνοι, Κάρολος Ρώσελ των «Μαρτύρων του Ιεχωβά». Χ.Ο.Ε., «Καλά Νέα» κ.ά.), τους ποικίλους οραματιστές, οραματίστριες και ονειροπόλους και μέχρι τους πάσης φύσεως αποκρυφιστές, πνευματιστές, εσωτεριστές, μέντιουμ, αστρολόγους, «ουφολόγους», νεοεποχίτες-υδροχοϊστές με τον εμφανιζόμενο ως μεσία της «Νέας Εποχής» (New Age) Μαϊτρέγια, σ’ όλους αυτούς, υπάρχει κάτι κοινό, το πνεύμα του Αντιχρίστου μέσα στα αποκαλυπτικά και υπερφυσικά οράματα και όνειρα που ισχυρίζονται ότι βλέπουν. Στο διάβα των αιώνων και μέχρι σήμερα παρέσυραν και παρασέρνουν αμέτρητους ανθρώπους στην πλάνη και την απώλεια.

Πατέρες της Μονής μας συγκέντρωσαν  και επεξεργάσθηκαν όλο αυτό το υλικό και επιμελήθηκαν με πολλή φροντίδα και καλαισθησία και την εμφάνιση του βιβλίου που κρατάτε στα χέρια σας με τον τίτλο «Γεροντικό περί ονείρων και οραμάτων». Στην πραγματικότητα είναι ένα αγιοπατερικό ανθολόγιο διδαχών και παραδειγμάτων για το θέμα της πλάνης των ονείρων και των οραμάτων και εκφράζει γνησίως την Ορθόδοξη αγιοπατερική διδασκαλία.

Ευγνωμοσύνη και ευχαριστίες οφείλουμε αφενός στον πολιό Αγιορείτη Γέροντα π. Θεόκλητο Διονυσιάτη για την προθυμία του να γράψει τον πρόλογο και αφετέρου στον σεβαστό μας καθηγητή π. Θεόδωρο Ζήση για τον κόπο του να συντάξει την εισαγωγή του βιβλίου.

Ευελπιστούμε ότι το καθαρό ρείθρο της αγιοπατερικής αυτής διδασκαλίας, με το πλήθος των παραδειγμάτων και περιστατικών πλάνης που περιλαμβάνει, θα προσφέρει ορθή και πειστική πληροφόρηση, θα δώσει απάντηση σε πολλά ερωτήματα για το θέμα αυτό και θα συντελέσει στην επιστροφή πλανεμένων από τον διάβολο αδελφών μας.

14 Ιουλίου 1997,
εορτή Οσίου Νικοδήμου του Αγιορείτου

Ο Καθηγούμενος του Ιερού Κοινοβίου Οσίου Νικοδήμου
Αρχιμανδρίτης Χρυσόστομος