Από την νοεράν προσευχήν σε Χριστοκεντρικές εμπειρίες

Το βιβλίον αυτό αποτελεί μία έμμεση και μερική ανταπόκριση στο αίτημα σεμνών εν Χριστώ αδελφών όπως γράψω τις προσωπικές εμπειρίες μου κατά τον μοναστικόν βίον μου ή ένα είδος απομνημονευμάτων. Μάταια τους υπενθυμίζω ότι το είδος αυτό, της αυτοβιογραφίας, είναι άγνωστον στην Ορθόδοξη πνευματική παράδοση, ως αντίθετον προς το ήθος της σεμνότητος και ταπεινώσεως, αλλά και ορθοφροσύνης. Αντ' αυτού όμως υποσχέθηκα να καταγράψω τις αφετηρίες της ασκητικής ζωής μου και πώς, εν συνεχεία, αντελήφθην, από τις μελέτες μου και από την προσωπικήν μου πείραν, γενικώς την πνευματικήν ζωήν και πώς προσήγγισα, ως αρχάριος και στην συνέχεια ως συνεχώς ωριμάζων, την περιβόητον νοεράν προσευχήν και γιατί πάντοτε την προέβαλλα.

Μάλιστα, πρέπει να διευκρινίσω, ότι μου εζητήθη επιμόνως να γράψω ό,τι εγνώρισα θεωρητικώς και πρακτικώς για την νοεράν προσευχήν συγκεκριμένως, αλλά και γενικότερα για την συνομιλίαν μας με τον Θεόν, που τελείται διά προσευχής. Τώρα, λόγω της προκεχωρημένης ηλικίας μου, που παρετάθη, παρ' ελπίδα, από την αγάπην του Θεού προς μετάνοιαν, που -φευ!- δεν υπάρχει, αντί να συνθέσω μελετήματα, θα παραθέσω όσα περί προσευχής έχω κατά καιρούς δημοσιεύσει προς οικοδομήν των χριστιανών μας και μάλιστα περί νοεράς προσευχής και για ό,τι συνδέεται με την ουσίαν της.

Θεωρώ την νοεράν προσευχήν, όπως άλλωστε όλοι οι Άγιοι Πατέρες, ως το σχεδόν μοναδικόν όπλον κατά του αοράτου και ορατού πολέμου, της αμαρτίας, σε μίαν εποχήν, που πανταχόθεν πολιορκείται με μυρίους τρόπους ο ταλαίπωρος σύγχρονος χριστιανός. Και με την χάριν της Θεοτόκου και τις πρεσβείες των Αγίων θ' αρχίσω να γράφω, προς δόξαν του Κυρίου μας Ιησού και ωφέλειαν των εν Χριστώ αδελφών μου. Κατ' ακρίβειαν δε, μάλλον να μεταγράφω όσα διεσπαρμένα υπάρχουν στα βιβλία μου περί προσευχής, ακολουθώντας την πνευματικήν παράδοση των Πατέρων, δηλαδή "ό,τι πάντοτε, πανταχού, υπό πάντων επιστεύθη". Οσάκις όμως αρχίζω να γράφω κάτι πνευματικόν ύστερ' από προσευχήν, αδύνατον να μην αισθάνωμαι άπειρον ευγνωμοσύνην στην Μητέρα του Θεού και θετήν Μητέρα ημών των Ορθοδόξων Χριστιανών και ορθοδόξως τιμώντων την Κυρίαν Θεοτόκον, αναλογιζόμενος ότι υπήρξεν από την παιδικήν ηλικίαν μου προστάτις και οδηγός μου, με απόληξη να με ελκύση στο Άγιον Όρος Της από το έτος 1937 και τελικά να με ενδύση τον φωτεινόν χιτώνα του μεγαλόσχημου Μοναχού.

Και δεν αρκέστηκε η πανάγαθος Παναγία Μαρία σε ένα πλήθος ευεργεσιών Της προς την αθλιότητά μου, αλλά αντλούσα από τους αστείρευτους ωκεανούς της αγάπης Της, μ' εκάλεσε σε συνεργασίαν της ουρανίου διδαχής του Υιού της, όπως μου το απεκάλυψε σ' ένα φωτεινόν όραμα, αναδείξασά με σε διάκονον του θείου λόγου εντελώς απροσδοκήτως και χωρίς να διαθέτω καν τα τυπικά και επίκτητα θεολογικά προσόντα, αφού, κατά Παύλον, "συνεργοί Θεού εσμεν".

Και τώρα, παρά το γήρας μου, "ουαί μοι αν μη ευαγγελίζωμαι", και ως ένας "των προφητών της Καινής Διαθήκης και κήρυκας της ερχομένης βασιλείας" -κατά τον Άγιον Γρηγόριον τον Παλαμάν- να μην εκτελώ το θείον τούτο καθήκον, κηρύττοντας μετάνοιαν στον, στην πλειονότητά του, φιλαμαρτήμονα Ορθόδοξον λαόν μας, που τον περιμένουν καθαρτικές και παιδαγωγικές θλίψεις από τον στοργικότατον και ουράνιον Πατέρα μας, χάριν της σωτηρίας του. Αλλά, όσον και αν το θηρίον της Αποκαλύψεως φαίνεται ισχυρόν και απειλητικόν να κατακυριεύση των πάντων, όμως ο ανίκητος και δημιουργός του κόσμου Λόγος του Θεού τελικώς θα τον εξαποστείλη "εις την λίμνην του πυρός την καιομένην εν θείω", όπως σημειούται.

Το βιβλίον αυτό ανέλαβεν ευχαρίστως να εκδώση ο φίλος καθηγητής κ. Γ. Σπηλιώτης στην σειράν των εκδόσεων και άλλων εξ βιβλίων μου, γι' αυτό και τον ευχαριστώ και εύχομαι πλουσίαν την ανταπόδοση από τον Κύριον του Αμπελώνος-Εκκλησίας.

Θεόκλητος μοναχός Διονυσιάτης
Της Αγίας Πεντηκοστής 2002
Άγιον Όρος