Βίβλος Παννυχίδος - Εσπερινός

Διά της Χάριτος του Αγίου Τριαδικού Θεού ημών, προσφέρομεν σήμερον εις χείρας σου, φιλόμουσε Ιεροψάλτα τον παρόντα α' τόμο της νέας σειράς υπό τον γενικόν τίτλον "ΒΙΒΛΟΣ ΠΑΝΝΥΧΙΔΟΣ" και ειδικόν τίτλον "ΜΕΓΑΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ".

Ο παρών τόμος αποτελεί μίαν συλλογην εκ των καλλιτέρων και ηδυτέρων κλασσικών και νεωτέρων μελών, υπό παλαιών και νέων Διδασκάλων.

Εν αναλύσει εμπεριέχονται:

1. "Ανοιξαντάρια" τα εκ των Παλαιών Διδασκάλων μελοποιηθέντα, εξηγηθέντα δε και καλλωπισθέντα υπό του Μουσικωτάτου και ενός εκ των τριών Εφευρετών του νέου συστήματος της μουσικής κυρ. ΧΟΥΡΜΟΥΖΙΟΥ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΟΣ, μετά προσθήκης εκ των του Φωκαέως, ως ψάλλονται έως της σήμερον εν Αγίω Όρει.

2. "Ανοιξαντάρια" του Ιδίου ΧΟΥΡΜΟΥΖΙΟΥ -ίσως ανέκδοτα- εκ παλαιών χειρογράφων, αλλά και τα ήδη γνωστά εις όλους έτερα Ανοιξαντάρια των ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΦΩΚΑΕΩΣ και ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΡΑΙΔΕΣΤΗΝΟΥ.

3. "Μακάριος ανήρ" το υπό του αοιδήμου ΠΕΤΡΟΥ του Πελοποννησίου μελποιηθέν και υπό του ΜΑΝΟΥΗΛ Πρωτοψάλτου συντμηθέν και καλλωπισθέν.

4. "Κεκραγάρια αργά" τα ψαλλόμενα εις τας Ιεράς Αγρυπνίας των ΙΑΚΩΒΟΥ Πρωτοψάλτου, ΘΕΟΔΩΡΟΥ "Φωκαέως", και ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ του Πρωτοψάλτου.

5. "Κύριε ελέησον" τα καλλούμενα "καλλοφωνικά" και "τριπλά" τα ψαλλόμενα "ησύχω φωνή" εις την Μ. Εκτενή μετά την είσοδον, υπό παλαιών και νέων μελοποιηθέντα Διδασκάλων.

6. "Θεοτόκε Παρθένε" το αργόν, οκτώηχον και Δίχορον, το υπό του ΠΕΤΡΟΥ ΕΥΤΥΧΕΩΣ του "Μπερεκέτου" μελοποιηθέν, το αυτό άνευ κρατημάτων διά μικροτέρας αγρυπνίας και έτερα μικρότερα διά την εξυπηρέτησιν των Διακονητών του Ιερού Αναλογίου.

7. Ως συμπλήρωμα δε των ανωτέρω κλασσικών μαθημάτων προστίθενται και έτερα μέλη ως αι αργαί Στιχολογίαι του Εσπερινού, εις αργόν χρόνον, αλλά και διά τους εραστάς της Αγιορειτικής Παραδόσεως αι Στιχολογίαι εις ρυθμόν 6σημον Διτρόχαιον Δακτυλικόν, ως ψάλλονται υπό των Αγιορειτών Ιεροψαλτών Πατέρων, καταγραφείσαι εξ ακοής, εκ παλαιών Πανηγύρεων, θέτοντας και τα τίμια ονόματά των, κάτι που λόγω απειρίας περί τα εκδοτικά, παραλείψαμεν παλαιότερα εις την έκδοσιν του Εσπερινού της Σειράς "ΑΘΩΝΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΑΝΘΟΔΕΣΜΗ".

Έτι δε "Πλούσιοι επτώχευσαν", "Θεοτόκε Παρθένε" και ει, τι όμοιον ψαλλόμενον μεν υπό των επωνύμων Ιεροψαλτών Πατέρων εις Πανηγύρεις Ι. Μονών του Αγιονύμου Όρους, καταγραφέντων δε εξ ακοής ή μελοποιηθέντων υπό του ημετέρου μουσικού καλάμου.

Τέλος εν είδει "Παραρτήματος" συμπεριελάμβαμεν το εις την είσοδον του Αρχιερέως ψαλλόμενον "Εις πολλά έτη", το εις τας αρχάς της Ιεράς Αγρυπνίας καλώς ή κακώς ψαλλόμενον, κυρίως εις τας ενορίας "Εισελεύσομαι" εις 5 ήχους δι' εξυπηρέτησιν των Ιεροψαλτών και τινα καλλοφωνικά τροπάρια διά το τέλος του Εσπερινού, μετά την Απόλυσιν.

Κλείωμεν δε το παρόν πόνημα δι' ενός μέλους του Οσίου και Θεοφόρου Πατρός ημών ΙΩΑΝΝΟΥ του ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ, το γνωστόν τροπάριον (Κοντάκιον) της Ιεράς Παρακλήσεως "ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ" επικαλούμενοι τα Πρεσβείας του Οσίου Πατρός.

Άπαντα τα δι' ερυθρού χρώματος προστεθέντα σημεία ποσότητος, ποιότητος, τα ισοκρατήματα, η σήμανσις του ρυθμού, η διακόσμησις, καθώς και η λεπτομερής και καλλιγραφική εποπτεία εγένοντο υφ' ημών διότι φρονούμεν ότι όσο περισσότερον κουράζεται ο συγγραφεύς εις τα γραφόμενά του τόσο πιο ξεκούραστα διαβάζονται και ψάλλονται τα μουσικά κείμενα.

Πολλάς ευχαριστίας οφείλω εις την Α.Θ. Παναγιότητα τον Οικουμενικόν Πατριάρχην κ.κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΝ τον Α', της μαρτυρικής ημών Αγίας και Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας διά τας ευχάς και ευλογίας Αυτού.

Πλείστας όσας και εκ ψυχής οφείλω να εκφράσω τας ευχαριστίας μου εις τον Θεοπρόβλητον Μητροπολίτην Λαγκαδά, Λητής και Ρεντίνης κ.κ. ΙΩΑΝΝΗΝ διά τον προλογισμόν της παρούσης μουσικής βίβλου, αλλά και διά την φιλομόναχον και φιλόμουσον Πατρικήν Του αγάπην διά της οποίας μας περιβάλλει.

Θεωρώ επίσης καθηκόντως, εκ της θέσεως ταύτης να εκφράσω τας εκ μέσης ψυχής και καρδίας ευχαριστίας μου προς τον Πανοσιολογιώτατον Άγιον Καθηγούμενον της Ι. Μονής "Μεταμορφώσεως του Σωτήρος" κ.κ. ΙΩΑΝΝΙΚΙΟΝ ΚΟΤΣΩΝΗΝ διά τας Θεοφωτίστους συμβουλάς και νουθεσίας Του, την Πατρικήν Του ευχήν την πιαίνουσαν την ταπεινήν ημών καρδίαν και την πολυποίκιλλον συμπαράστασίν Του, μετά της ευλογημένης Ι. Συνοδείας Του, τους αγαπητούς μου Πατέρας και Αδελφούς κατ' όνομα του εν τω Σοχώ της επαρχίας Λαγκαδά Ιερού Μοναστηρίου.

Δεν θα παραλείψω να συγχαρώ την Οσιοτάτην Γερόντισσα της Ι. Μ. "Εισοδίων της Θεοτόκου" εν τω χωρίω ΌΣΣΑ του Λαγκαδά, ΜΟΝΑΧΗΝ ΓΑΛΗΝΗΝ διά την αγαστήν συνεργασίαν και την διακριτικήν θέσιν προς ημάς κατά την διακονία ημών εις την Ι. Μονήν.

Έγραφον εν τη Ι. Μ. "Εισοδίων της Θεοτόκου"
Τη 28-5-2011
Αρχιμ. Ιερόθεος