Το Ψαλτήριον με σύντομη ερμηνεία στη Δημοτική (νέο βιβλίο)

ΤΟ ΙΕΡΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΩΝ ΨΑΛΜΩΝ

Όποιος κράτησε στα χέρια του ευλαβικά το ιερό Ψαλτήριο, το θεόπνευστο βιβλίο που περιέχει τους 150 Ψαλμούς του Δαβίδ και άλλων ποιητών της εποχής της Παλαιάς Διαθήκης, όποιος το μελέτησε με προσοχή και το έκανε προσευχή θερμή και κραυγή της ψυχής του, αυτός έχει γνωρίσει μια οδό ζωής αληθινής και αγίας, έναν τρόπο αναζητήσεως και συναντήσεως του Θεού και βαθιάς ανακουφίσεως της ψυχής του. Αυτός προπαντός έμαθε να δοξολογεί από τα βάθη της ψυχής του τον Θεό, διότι το Ψαλτήριο είανι κυρίως βιβλίο υπέροχων ύμνων του μεγαλείου του Θεού, που τους έψαλλαν στην εποχή της Παλαιάς Διαθήκης με τη συνοδεία έγχορδων οργάνων, όπως ήταν το ψαλτήριο. Γι' αυτό και το σύνολο των ύμνων αυτών πήρε το όνομα "Ψαλτήριο".

Το ιερό βιβλίο των Ψαλμών είναι ένα βιβλίο θαύμα.

Σ' αυτό μπορείς να βρεις την ιστορία όλου του κόσμου: από την πρώτη στιγμή της δημιουργίας του μέχρι την τελευταία, τη συντέλεια και την ανακαίνισή του, την άφθαρτη και ένδοξη μορφή του στην αιωνιότητα.

Σ' αυτό διαβάζεις και την ιστορία των έργων του Θεού: τις ατέλειωτες φροντίδες του για τους ανθρώπους, τις θαυμαστές επεμβάσεις του στην ιστορία του κόσμου, τη λύτρωση που απέστειλε διά του Μεσσία Χριστού.

Στο Ψαλτήριο μαθαίνεις και τη δική σου ιστορία, την ιστορία του ανθρώπου, τη δημιουργία του, τον σκοπό της ανθρώπινης ζωής και τον τρόπο με τον οποίο αυτός υπηρετείται, την πτώση στην αμαρτία και την εξαθλίωση, την άνοδο του ανθρώπου στο ύψος του Θεού και στην ανέκφραστη χαρά της βασιλείας Του.

Παίρνοντας στα χέρια σου το Ψαλτήρι και διαβάζοντας στίχο-στίχο τους Ψαλμούς του, νιώθεις συχνά πως η φωνή του Ψαλμωδού είναι η δική σου φωνή, ότι η ψυχή σου πλησιάζει πολύ τη δική του ψυχή, ότι βρήκες επιτέλους κάποιον που σε καταλαβαίνει βαθιά και μπορεί σωστά και υπεύθυνα να σε χειραγωγήσει.

Είναι τόσο μεγάλη η πάλη του Ψαλμωδού με τις αντιξοότητες της ζωής, είναι τόσες οι πίκρες που έχει δοκιμάσει, τα δάκρυα που έχυσε, οι θλίψεις, οι συκοφαντίες, οι κατατρεγμοί των σκληρών ανθρώπων, είναι τόσο το εύρος και η ποικιλία των δοκιμασιών που πέρασε στην πολυκύμαντη ζωή του, ώστε αποκλείεται να μη βρίσκει και η δική σου ψυχή τη θέση της εκεί μέσα.

Η ταλαιπωρία του, η μέχρι θανάτου συχνά αγωνία του, η απελπισία και οι φόβοι, η απογοήτευση και η εξάντληση της ψυχής του, το σκοτάδι που φαίνεται πολλές φορές να τον κυκλώννει από παντού, οι μεγάλες αναζητήσεις και οι βαθιές και αναπάντητες απορίες του, ακόμη και το ευλαβικό παράπονό του για τον Θεό, που τον αισθάνεται κάποτε να απουσιάζει από τη ζωή του, όλα αυτά παρουσιάζονται με θαυμαστή τόλμη και ειλικρίνεια.

Αλλά ο Ψαλμωδός δεν μένει μόνο σ' αυτά. Η ακράδαντη πεποίθησή του στη στοργική πρόνοια και παντοδύναμη προστασία του Θεού, που επικρατεί τελικά μέσα του, τον βοηθά να περνά από την απελπισία στην ελπίδα, να βρίσκει και πάλι τη χαρά και την ειρήνη της ψυχής, να νικά κάθε φόβο και αγωνία και να στηρίζεται ακλόνητα σ' Αυτόν που στερέωσε τους ουρανούς. Φωτίζονται τότε οι δρόμοι της ζωής του, υποχωρούν οι κίνδυνοι και τρέπονται σε άτακτη φυγή οι εχθροί. Η ψυχή του βρίσκει την ανάπαυσή της, απολαμβάνει τις πλούσιες ευλογίες του Θεού, χαίρεται και ευφραίνεται ασφαλισμένη στη σκέπη του Θεού του ουρανού. Και τότε ο ιερός Ψαλμωδός ευχαριστεί "εκ βαθέων" τον Κύριο και δοξάζει το όνομά του, υμνεί την αγάπη του και ψάλλει τα θαυμαστά και ένδοξα μεγαλεία του. Είναι υπέροχες και οι ικετευτικές και οι ευχαριστήριες και δοξολογητικές προσευχές του Ψαλτηρίου.

Και όλα αυτά, η πάλη και οι αγώνες, η δικαίωση και η νίκη, οι πόθοι, οι μεγάλες ελπίδες και οι χαρές, παρουσιάζονται με έναν απαράμιλλο λυρισμό, με θαυμαστή εκφραστικότητα, με υπέροχες εικόνες, με ολοζώντανο λόγο, που άλλοτε "ως δρόσος Αερμών" (Ψαλ. ρλβ' [132] 3) ανακουφίζει την ψυχή και άλλοτε "ως φωνή υδάτων πολλών" (Αποκ. α' 15) έρχεται να την συγκλονίσει, να την ξυπνήσει από το λήθαργό της και να την οδηγήσει στον αγαθό και φιλάνθρωπο Θεό, για να έχει αυτόν πλέον και μόνον αυτόν στερέωμά της, καταφυγή και δύναμη, υπερασπιστή, σωτήρα και βοηθό.

Υπάρχουν χριστιανοί που μαθαίνουν απ' έξω τους Ψαλμούς του Δαβίδ και τους έχουν προσευχή τους κατάλληλη για κάθε περίσταση της ζωής τους. 'Οταν τους πληγώσει ο εχθρός διάβολος και μετανοούν για την πτώση τους στην αμαρτία, όταν τους ταλαιπωρεί ασθένεια σοβαρή, ή κίνδυνοι απρόβλεπτοι απειλούν τη ζωή τους, όταν βασανίζονται από τα βάρη των γηρατειών ή απολαμβάνουν τη χαρά της νιότης, όταν η ψυχή τους πλημμυρίζει από ευγνωμοσύνη προς τον αίτιο κάθε αγαθού και επιθυμούν βαθιά να τον δοξολογήσουν, σε κάθε ανάγκη, σε κάθε περίσταση μπορούν να βρουν έναν κατάλληλο Ψαλμό και να τον κάνουν προσευχή τους.

Το Ψαλτήριο είναι το καλύτερο και πλουσιότερο βιβλίο προσευχών της Εκκλησίας μας. Γι' αυτό και χρησιμοποιείται σε όλες τις ιερές Ακολουθίες της. Στον Εσπερινό και τα Απόδειπνα, στο Μεσονυκτικό και στον Όρθρο, στις Ώρες και στη θεία Λειτουργία διαβάζονται απαραιτήτως Ψαλμοί. Στα μοναστήρια μάλιστα παρεμβάλλονται στις Ακολουθίες επιπλέον τα λεγόμενα Καθίσματα του Ψαλτηρίου, δηλαδή ομάδες συνεχόμενων Ψαλμών. Και έτσι μέσα στον κύκλο των Ακολουθιών της εβδομάδος διαβάζεται μία φορά όλο το Ψαλτήρι, και οι 150 Ψαλμοί του. Και κατά την περίοδο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής διαβάζεται δύο φορές μέσα στην εβδομάδα. Τόσο πολύ είναι αγαπητό από της Εκκλησία μας και τόσο πολύ διαποτίζει τη ζωή της.

Να αγαπήσουμε, αδελφοί, το ιερό βιβλίο των Ψαλμών, να το έχουμε πάντοτε κοντά μας, να το προσφέρουμε και σε άλλους και να προσευχόμαστε όλοι με τις θαυμάσιες προσευχές του. Είναι ευτυχείς οι πιστοί που έμαθαν να ενώνουν τη φωνή τους με την πονεμένη, τη γλυκιά, τη θριαμβευτική και μελωδικότατη φωνή του Ψαλμωδού και να κάνουν προσευχή τους, διαρκή και πηγαίο ύμνο της ψυχής τους, τα θεόπνευστα λόγια του.

Αδελφότης Θεολόγων "Ο Σωτήρ"